Klinik Psikolog

4 Yıllık psikoloji lisans eğitiminin ardından yüksek lisans eğitimini tamamlayarak uzman klinik psikolog ünvanına ulaşılan bilim insanlarına klinik psikolog denilmektedir. teorik ve pratik bilgileri harmanlayarak kişilerin ruh sağlığını inceleyen bu alt dal; insanın duygusal, psikolojik, fizyolojik, sosyal ve davranışsal yönleri ile ilgilenmektedir. Kişilerin psikolojik sorunlarını anlamlandırma, tanı koyma ve çözümünün incelenmesinin yanı sırayaşama ve sosyal ilişkilerinde uyumunun artırılması ile çok yönlü bir değerlendirmeyi içermektedir.

Klinik psikologların çalışma alanları uyum sorunları yanı sıra duygudurum bozuklukları ve kaygı bozuklukları gibi psikopatolojik vakalar da olabilir. Kişilerin değerlendirilmesi süresince klinik gözlem ve görüşmelerin yapılması, klinik ölçek ve bataryaların uygulanması ve yorumlanması sorumluluklarını üstlenen bu kişiler bireysel ve grup psikoterapi uygulamalarında vakalara göre şekillenen terapi teknikleri uygulamaktadırlar.

Uzman Klinik psikologlar meslek çalışmalarının yanı sıra bilimsel çalışmaların ve araştırmaların yürütülmesinde de görev almaktadırlar. Çalışma alanlarını özel klinikler, hastaneler, ruh sağlığı merkezleri, anaokullar, okullar, üniversiteler, rehabilitasyon merkezleri, danışmanlık ve rehberlik merkezleri olarak sıralamak mümkündür. Kişinin sorunlarının nedenlerini ve sorunların kişide yarattığı etkileri ele alan klinik psikologlar, sıkça psikolog ve psikiyatristler ile görev tanımları açısından karıştırılmaktadır. Öncelikle bu kişilerin sosyal psikoloji, endüstriyel psikoloji, sağlık psikolojisi vb. gibi psikolojinin birçok alt dallarından biri olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle klinik psikologların, psikolog lisans eğitimleri sonrasında iki yıllık yüksek lisans eğitimleri ile uzmanlaşarak daha özel bir çalışma alanı belirlediklerini söylemek mümkündür.

Kişilerin yaşamlarında zor süreçler geçirmesine sebep olan, psikolojik, duygusal, sosyal ve davranışsal problemleri anlama üzerine odaklanma sorumluluğunu taşıyan klinik psikologların görevlerini aşağıdaki başlıklar altında toplanabiliriz.

  • Psikometrik test, mülakat ve kişi davranışlarının doğrudan gözlemlenmesi gibi çeşitli yöntemler kullanarak danışanların ihtiyaçlarının veya davranışlarının değerlendirilmesi
  • Psikolojik, duygusal ve davranışsal sorunların tanımlanması veya bozuklukların teşhis edilmesi
  • Tedavi planları ve terapötik süreçlerin geliştirmesi ve uygulanması
  • Psikoterapi, davranış terapisi, stres azaltma tedavisi, psikodrama ve oyun terapisi gibi çeşitli tedavi yöntemlerinin kullanılması
  • Danışanlarla, düzenli seansların düzenlenmesi ve kişilerdeki değişimlerin gözlemlenmesi
  • Gerekli görüldüğü takdirde danışanların diğer uzmanlara yönlendirilmesi
  • Doktor, hemşire, sosyal hizmetler uzmanı, eğitim uzmanı, psikiyatrist ve mesleki terapistler ile birlikte multidisipliner bir ekibin parçası olarak çalışmak
  • Uygulamalı araştırmalar yapmak
  • Danışan mahremiyetine sadık kalmak.

Ruh sağlığı alanında çalışan klinik psikolog ve psikologların tam olarak ne iş yaptığı insanların zihninde net bilgileri canlandırmıyor. Özellikle psikolojik rahatsızlıklarla ilgili bir uzman desteği almak isteyenler için bu iki meslek arasındaki farkın iyi bilinmesi büyük önem taşıyor. Peki klinik psikolog nedir ve psikolog ile arasında ne gibi farklılıklar vardır?

Klinik psikolog nedir sorusunu yanıtlamış olduğumuz içeriğimizde klinik psikologların çalışma alanlarına da değinmiş olduk. Klinik psikologların psikologlar ile arasında bulunan farkları açıklamadan önce psikologların görev tanımının tam olarak ne olduğuna bakmakta fayda var.

Psikologlar, insanların bireysel veya toplumsal davranış, düşünme ve duygu durumlarını bilimsel yöntemleri temel alarak inceleyen meslek mensuplarıdır.

Psikologlar 4 yıllık psikoloji lisansından lisans derecesi ile mezun olurken klinik psikologlar 4 yıllık lisans programına ek olarak 2 yıl yüksek lisans yaparak bu alanda uzmanlaşmaktadırlar.

Klinik psikoloji, psikolojinin uygulamaya yönelik temel alt dallarından yalnızca biridir. Adli psikoloji, eğitim/okul psikolojisi, endüstri ve örgüt psikolojisi, nöropsikoloji, sağlık psikolojisi, psikofarmakoloji, spor psikolojisi uygulama alt alanlarına örnek olarak verilebilir. Bunun yanı sıra bilişsel psikoloji, deneysel psikoloji, gelişim psikolojisi ve sosyal psikoloji gibi psikolojinin kuramsal temel alt alanları da vardır.

Psikologlar ise, üniversitelerin fen edebiyat fakültesinde psikoloji bölümünün 4 yıllık lisans eğitimini tamamlamış olan kişilerdir. Aldığı eğitim insan zihni ve davranışı üzerine ortaya konulan teorik yaklaşımları öğrenmek, bu alanda laboratuvar deneyleri, ölçme ve değerlendirme testleri üzerine teorik ve uygulamalı eğitimler almak, beyin anatomisi, psikopatoloji, psikofarmakoloji, endüstri psikolojisi, adli psikoloji, klinik psikoloji, sosyal psikoloji gibi alanlarda temel derslere katılmak üzerinedir.

Klinik psikologlarda olması gereken özellikleri sizler için derledik:

  • Danışan merkezli olma ve yoğun empati becerisini geliştirmek
  • İyi bir dinleyici olmak
  • İç gözlem yapmak ve açık fikirli olmak
  • Hoşgörülü ve sabırlı olmak
  • Güven sağlamak
  • Duygusal durumlar karşısında dirençli olmak
  • Akademik psikoloji bilgisine sahip olmak ve araştırmaları klinik problemlere uygulama becerisi göstermek
  • Eleştirel ve analitik olmak
  • Öz motivasyon sahibi olmak ve bağımsız bir şekilde çalışabilmek
  • Mükemmel iletişim kabiliyetine sahip olmak

Özetlemek gerekirse yaptıkları işler birbirinden farklı olsa da hem psikologların hem de klinik psikologların odak noktası insandır. Bu anlamda her iki çalışma grubu da bireye ve bireyin sorunlarına öncelik vererek etik davranış ve uygulama standartları ile bireyin yaşadığı zorlukların tedavisini üstlenir.